Podstawy biblijne
Jezus Chrystus napełniony Duchem Świętym podczas chrztu w Jordanie (por.Mk 1,10) obiecał Apostołom, że od Ojca i od Niego otrzymają Pocieszyciela-Ducha Prawdy (por.J 14,16-17; Łk 24,49). Duch Święty zapowiadany przez Chrystusa jest Jego darem dla uczniów i tych wszystkich, którzy w Niego uwierzą. Obietnica Chrystusa została spełniona w dzień Zielonych Świąt: „wszyscy zostali napełnieni Duchem Świętym” (Dz 2,4). Dar Ducha Świętego przekazywali następnie Apostołowie tym, którzy z wiarą przyjęli głoszoną przez nich naukę i na znak nawrócenia przyjmowali chrzest. Jednak już w Kościele apostolskim istniało przekonanie, że sam chrzest „w imię Pana Jezusa” (Dz 8,16) nie wystarcza, aby w pełni należeć do Chrystusa i do wspólnoty Kościoła. Na ochrzczonych w Samarii Apostołowie Piotr i Jan wkładali ręce, „a oni otrzymywali Ducha Świętego (Dz 8,14-17). Podobnie czynił św. Paweł w Efezie: kiedy „włożył na nich ręce, Duch Święty zstąpił na nich” (Dz 19,6). Znaczenie apostolskiego włożenia rąk polega na tym, że ochrzczeni otrzymują dar Zmartwychwstałego Pana – samego Ducha Świętego, oraz ściślej zostają złączeni z Kościołem zbudowanym na fundamencie Apostołów. Opierając się na nauczaniu Chrystusa o Duchu Świętym i praktyce Kościoła apostolskiego, ochrzczonym udziela się sakramentu bierzmowania.
Znaczenie i skutki sakramentu pokuty i pojednania
Bierzmowanie należące do sakramentów wtajemniczenia chrześcijańskiego ma ścisły związek ze chrztem i Eucharystią. Sakramenty te włączają człowieka w tajemnicę paschalną Chrystusa i tworzą Kościół, nadając mu określona strukturę. Chrzest oznacza przejście razem z Chrystusem ze śmierci grzechu do nowego życia, przybrane synostwo Boże i wejście do wspólnoty Kościoła. Bierzmowanie daje udział w wydarzeniu zesłania Ducha Świętego i jest znakiem doskonalszego upodobnienia do Chrystusa (posiadanie Jego Ducha) oraz ściślejszego związania z Kościołem, w którym bierzmowany ma spełniać posłannictwo właściwe całemu ludowi Bożemu. Przyjmując Chrystusa w Eucharystii, ochrzczony o bierzmowany najdoskonalej się z Nim jednoczy i potwierdza przymierze zawarte z Bogiem we chrzcie i bierzmowaniu.
Głównym skutkiem sakramentu bierzmowania jest dar Ducha Świętego, którego otrzymują ochrzczeni „tak jak Apostołowie otrzymali Go w dzień Pięćdziesiątnicy (OB 23). Jest to Duch Chrystusa, gdyż od Niego pochodzi i na swój sposób pełni dalej na świecie Jego dzieło zbawcze (por.J 14,26; 16,12-24). Duch Święty przebywa w ochrzczonych i bierzmowanych, którzy są Jego świątynią (por.Kor 3,16-17); jest źródłem nowego życia, ponieważ narodzeni z Ducha żyją według Ducha (por.Ga 5,25; Rz 8). Dzięki Niemu pełniej poznajemy tajemnice Chrystusa jako naszego Zbawiciela i Pana (por.Ef 3,5; 1 Kor 12,3), gdyż On jest Duchem Prawdy (por.J 16,13). Duch Święty pomaga także zachować styl życia chrześcijańskiego, w którym naczelną rolę pełni prawo Ducha (por.Rz 8,2).
Przez bierzmowanie ochrzczony staje się w doskonalszy sposób członkiem Kościoła, w którym jest obecny i działa Duch Święty udzielający różnych darów dla dobra wspólnego (por.KK 11; OB 22). Bierzmowanie wyciska także na duszy niezniszczalny znak, zwany charakterem sakramentalnym. Jest on podstawą uprawnień i obowiązków w Kościele, a zwłaszcza odnośnie do uczestnictwa w liturgii i apostolstwie. Ochrzczeni i bierzmowani tworzą w Kościele odrębny stan – laikat (por.KK 30-31) i pełnią swoje własne posłannictwo w ramach życia rodzinnego, zawodowego i społecznego, właściwego ludziom świeckim (KK 31; DA 2). Bierzmowanie „ściśle wiąże z Kościołem” (KK 11) nie tylko lokalnym, ale dzięki posłudze biskupa łączy bierzmowanego z Kościołem powszechnym. Kościół ten reprezentowany jest na danym terytorium jako wspólnota odrodzonych przez chrzest i Ducha Świętego gromadząca się na sprawowaniu liturgii (por.KK 28). Dlatego miejscowa wspólnota wiernych uczestniczy w sprawowaniu sakramentu bierzmowania (por.OB 3-4) i w tej wspólnocie bierzmowani będą następnie działać jako jej pełnoprawni uczestnicy, stosownie do darów otrzymanych od Ducha Świętego (charyzmaty) dla budowania Kościoła.Mając udział w kapłaństwie powszechnym, będą spełniać prawdziwe czynności liturgiczne i uczestniczyć w zbawczej funkcji Kościoła w ramach apostolstwa świeckich, głównie przez świadectwo życia i głoszenie słowa (por.DA 6; OB 30). Otrzymany w bierzmowaniu Duch Święty jest Duchem Mocy (por.Dz 1,8), daje On wyznawcom Chrystusa męstwo i pomaga przezwyciężyć trudności w świadczeniu o zmartwychwstałym Panu.
Wraz z Duchem Świętym bierzmowany otrzymuje Jego siedmiorakie dary: dar mądrości, rozumu, umiejętności, rady, męstwa, pobożności i bojaźni Bożej (por.Iż 11,1-10). W życiu chrześcijańskim ważną rolę spełniają również owoce Ducha Świętego: „Owoc zaś ducha jest: miłość, radość, pokój, cierpliwość, uprzejmość, dobroć, wierność, łagodność, opanowanie” (Ga 5,22). Bierzmowania udziela się tylko raz w życiu chrześcijanina.